Het Wijchens Meer

 

Romeinse houtconstructie in het Wijchens Meer.

Het Wijchens Meer, gelegen in het centrum van Wijchen, is het restant van een oude Maasarm die circa 3000 jaar geleden van de hoofdstroom werd afgesloten. Op en rond de rivierduinen aan de noordoever van het Meer zijn sporen van een praktisch doorlopende bewoning aangetoond van het Neolithicum tot heden. Heel bijzonder zijn de resten van een Romeinse villa op de Tienakker waarvan ook sporen in het Meer te verwachten zijn. Toen in 1978 het dichtgeslibde Meer werd uitgebaggerd werd door de gemeente merkwaardigerwijs afgezien van archeologisch vooronderzoek: “Op de kaart die wij van oudheidkundigen hebben gekregen en waar grotere kansgebieden op aangegeven zijn, staat de Meer niet als zodanig”. Dit gebeurde geheel in de geest van de jaren zeventig, toen archeologie bij de overheden nog niet hoog op de agenda stond en waterbodems nog nauwelijks serieus genomen werden als rijke archeologische bronnen. Een enorme gemiste kans, zou later blijken. Reeds tijdens de baggerwerkzaamheden werden waarnemingen gedaan van grote houtresten. In het opgespoten baggerslib op het land werden meer dan 950 artefacten geborgen. Een groot deel was afkomstig uit de omgeving van de Tienakker. Een zoekactie achteraf door amateurduikers naar houtresten leverde nog slechts twee aangepunte paaltjes op.

 

                                                       Hier onder zien we een aantal oude foto's uit die tijd:

        

 

In 1978 is er bij het zandzuigen door de AWN veel materiaal, voornamelijk uit de Romeinse tijd verzameld waaronder dakpanfragmenten (afb.1), diverse gebruiksvoorwerpen en 150 (!) visnetverzwaringen (afb.2). 

          

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Pas na jaren startte Mergor in Mosam een verkenningsactie om de resterende archeologische waarde van het Meer te bepalen. Hierbij werd vastgesteld dat over de gehele toegankelijke lengte van het Meer archeologische resten te vinden zijn, met een duidelijke concentratie rond de Tienakker. Spectaculair was de vondst van de resten van 3 eikenhouten funderingspaaltjes, die nog in-situ stonden.

In 2007 is het Bureau Archeologie van de gemeente Nijmegen gestart met de aanleg van een aantal opgravingsputten aan de andere kant van de Meerdreef op de Tienakker. Hier zijn vele vondsten gedaan uit de Flavische tijd waaronder de fundering van een bijgebouw van een Romeins boerenbedrijf, een villa. De Tienakker blijkt de kern te zijn geweest in de ontwikkeling van Wijchen. Het is met een Romeinse villa op de oever van het Wijchense Meer begonnen. Na de 4e eeuw is het erf van de villa in gebruik genomen door Frankische kolonisten.

Mogelijk herbergt het niet onderzochte deel van het Wijchens Meer nog meer geheimen...

Voor het verslag met conclusies lees in rapportages het eindrapport of de nieuwsbrief van de NAS.